Aðalfundurin hjá Sláið Ring varð hildin á Føroyamálsdeildini. Út ímóti 20 fólk møttu á fundi og høvdu vit ein sera góðan fund. Nógv var á skránni, og var viðgerðin av málunum góð og gevandi.
Eftir fundin skipaði nevndin seg. Rasmus Joensen, formaður, Jónleif Johannesen, næstformaður og Kathrina Hansen, kassameistari.
Eykalimir eru Anna Elisa Jacobsen, Atli Dalsgaard og Hildur Vestergaard.
|
1. Hevur landsstýrismaðurin ætlanir um at virka fyri, at føroyski dansurin fær javnbjóðis møguleikar við tey tónleika- og mentanartilboð, sum eru á § 7 á fíggjarlógini? 2. Fer landsstýrismaðurin í eini umraðfesting av mentanartilboðunum at veita dansifeløgunum í landinum árliga játtan, sum tryggjar føroyska dansinum eina dygga framtíð? 3. Føroyski dansurin er eitt av okkara sereyðkennum, er mentanararvur. Fer landsstýrismaðurin at fylgja ásetingunum hjá UNESCO, sum hevur álagt hvørjum landi at varðveita sín tjóðararv? 4. Føroyski dansurin er einasti av sínum slagi yvirhøvur. Fer landsstýrismaðurin at raðfesta játtanir soleiðis, at dansurin verður sjálvsagdur partur av okkara marknaðarføring sum ferðamannaland? Viðmerkingar:
Føroyski dansurin er aldargamal og hevur sín uppruna í Suðureuropa í 1200 árunum. Sum tíðin er liðin, er hesin aldargamli dansur burturblivin allastaðni uttan í Føroyum, her hann gjørdist mentanarberin burturav og man vera ein høvuðsorsøkin til, at føroyska málið ikki fánaði burtur. Sæð í søgunnar baksýni, so er føroyski dansurin einasti av sínum slagi, sum er til. Tí hava vit ábyrgd av at varðveita og brúka hann. At gera umstøðurnar soleiðis, at føroyski dansurin framhaldandi kann vera ein av mentanarvitunum í samfelagnum, har kvæðini, vísurnar og dansispølini eggja ungum sum eldri at njóta stevið og sosialu samveruna, tá kvøðið verður. Har fólk eru aktiv, lurta, læra og uppliva. At føroyski dansurin er partur av okkara samleika hevur eisini týdning í okkara tilvitan sum fólk. Tí er føroyski dansurin eisini sjálvsagdur í okkara marknaðarføring sum ferðamannaland, har vit umvegis dansin og dansispølini kunnu geva fremmandafólki ábending um okkara ríka mentanararv, sum ikki finst nakra aðrastaðni. At vit soleiðis í framkomna informatiónssamfelagnum kunnu njóta og vísa fram henda dýrgripin av okkara mentan gevur ríkar upplivingar, sum fremmandafólk kunnu undrast yvir og fáa tokka til. Hóast dansurin soleiðis er ein eyðsýndur mentanardýrgripur og ein gluggi inn í føroysku sjálvsfatanina, so hevur hann ikki havt bestu korini at virka undir, og eru tað mestsum bert dansifeløgini, sum eiga æruna av, at føroyski dansurin framvegis er fólkaogn. Yvirhøvur dáma flestu føroyingum føroyska dansin og kenna samleika við kvæði, løg og stev, hóast tey ikki eru virkin í dansifeløgunum. Kortini tykist kunnleikin um føroyska dansin at vera avmarkaður. Nakað, sum frálíður, kann tálma neyðuga áhugan millum manna at varðveita føroyska dansin sum ein sjálvsagdan mentanararv. Í fólkaskúlalógini er ásett, at næmingarnir skulu læra føroysk kvæði. Kortini tykist hetta ikki at vera nóg mikið, og eigur landsstýrið at uppraðfesta kvæðini og føroyska dansin, so at hann verður javntstillaður við onnur tónleika- og mentanartilboð, sum árliga verða játtað á fíggjarlógini. Eisini kundi verið hugsandi, at fólkaskúlin í størri mun fær góðar kvøðaðar og dansarar sum leiðbeinarar, skiparar og instruktørar til at hjálpa lærarum at kvøða og dansa við børnunum. Ein góður kvøðari dugir helst eini tvey-trý túsund ørindi. Hann brúkar kanska líka nógva tíð til at læra og minna seg aftur á kvæðini, sum ein góður tónleikari (á klaver, gittara, violin, fagot o.s.fr.) áhaldandi brúkar at menna sínar førleikar. Kortini man kvøðarin neyvan njóta somu virðing fyri sín dugnaskap. Tað er spell og ein missur fyri okkara mentanararv. Veruliga skuldu góðir kvøðarar havt møguleikan fyri samsýning at ferðast runt skúlarnar og lært frá sær og dansa føroyskan dans við skúlabørnunum. UNESCO hevur álagt hvørjum landi at varðveita sín tjóðararv. Føroyski dansurin er okkara, og átti tí sjálvsagt at havt størri rúmd í almenna mentanarpolitikkinum og árligu játtanini á fíggjarlógini. Tí eigur landsstýrið á komandi fíggjarlógum at geva føroyska dansinum javnbjóðis møguleikar við tey tónleika- og mentanartilboð, sum eru á § 7 á fíggjarlógini, og verður tí heitt á landsstýrismannin í mentamálum um at kanna, hvussu føroyski dansurin – tvs. Sláið Ring, landsfelag føroyskum dansi at frama – í eini umraðfesting av mentanartilboðunum, kann fáa árliga játtan, sum tryggjar føroyska dansinum eina dygga og bjarta framtíð. Á tingfundi 7. september 2012 varð uttan atkvøðugreiðslu samtykt, at fyrispurningurin skal svarast. |
Fríggjakvøldið varð nýggja bókin, sum Marianne Clausen hevur skrivað og forlagið Stiðin givið út, løgd fram í Norðurlandahúsinum.
Umframt at sagt varð frá um bókina, sungu Vilhelmina Larsen og Kári Sverrison nøkur skjaldur. Vilhelmina hevði eisini eina ommudóttir við. Gott at síggja, at tey ungu eisini kunna.
Sum
eg siti og skriv formansfrágreiðingina til aðalfundin hjá Sláið Ring, komi eg
fram á fleiri tiltøk, ið vóru seinasta ár. Eitt teirra var, tá vit kvóðu
Brynhildartátt í Norðurlandahúsinum hóskvøldið 27. oktober.
Hákun
Jacobsen úr Miðvági, ættaður frá Gjógv, skipaði. Hákun er 78 ár, so tað má
metast sum avreksverk, tað hann gjørdi.
Hann
hevði eisini góðar menn við síðuna av sær, bróðirin Hákun Jacobsen, sum er
farin um tey nýti og Høgna Mohr, sum er farin um tey áttati.
Við hesum verður boðað frá at aðalfundurin hjá Sláið Ring verður
Leygardagin 15. septembur 2012.
Fundarskráin verður sambært lógum felagsins, og harumframt hava feløgini møguleika at senda uppskot um mál, ið tey vilja hava viðgjørd.
Mál, ið feløgini ynskja at viðgera á aðalfundinum skulu vera nevndini í hendi í seinasta lagi fríggjadagin 7. septembur 2011.
Sláið Ring heitir enn einaferð á limafeløgini, at dagføra upplýsingar um feløgini. Hvør situr í nevnd, hvussu er nevndin skipað og leggið eisini aðrar viðkomandi upplýsingar út.
Hesar upplýsingar leggja feløgini sjálvi inn á heimasíðuna hjá Sláið Ring. Øll feløgini hava valt eitt umboð, at umsita teirra part av síðuni.
Eru tit í iva um hvussu tit koma inn á síðuna, so setið tykkum í samband við Sláið Ring.
Í ár standa Jónleif Johannesen og Kathrina Hansen fyri vali.
Varalimirnir eru: Anna Elisa Jacobsen, Atli Dalsgaard og Hildur Vestergaard. Varalimir verða valdir hvørt ár.
Afturvendandi tiltakið, sum Norðurlandahúsið og Sláið Ring skipa fyri undir heitinum Dansináttin í Norðurlandahúsinum verður leygardagin 18. august frá kl. 21.00 til 01.00.
Er dansurin góður kann haldast á nakað longur.
Tiltakið plagar at vera væl vitjað. Her koma bæði útlendsk ferðafólk og útisetar, ið eru heima í summarfrí, og her koma ikki minst dansiáhugað búgvandi her á landi.
Norðurlandahúsið og Sláið Ring vóna og vænta, at fleiri leggja leiðina framvið Norðurlandahúsinum dansináttina.
Har, ið merkini veittra, veittri
eisini mítt ………….
Til Nordlek
á fyrsta sinni.
Havi dansað
føroyskan dans, síðani eg var barn, men ongantíð verið við til Nordlek, so nú
skuldi tað vera.
Eg fari at
taka fram nakrar stjørnuløtur frá
túrinum, sum vardi 17 dagar og sum bæði var ein søguligur túrur ígjøgnum Noreg
heilt frá Kristiansand til Steinkjer, sum liggur norðanfyri Tróndheim og eisini
føroysk luttøka á Nordlek, sum er ein norðurlendsk fólkadansarastevna, sum bleiv
hildin á fyrsta sinni í Stockholm 1920.
Í Hundtorp í
Gudbrandsdalinum kom føroyavinurin Tor Stallvik í bussin at vera ferðaleiðari.
Fyrsti steðgurin var í túninum við garðin hjá Gudbrandi í Gudbrandsdali – Dale
Gudbrand, sum norðmenn siga. Myndin á vegginum talaði fyri seg hjá okkum, sum
duga Gudbrandskvæði , – hon vísti løtuna, tá teir bera Tóra Viðagud inn á
tingið, meðan sólin rísur og Kolbein sterki stendur klárur at smekka til. Sjálvandi kvóðu vit nøkur ørindi
av gudbrandskvæðnum.
Tað var ein
rørandi løta, tá stevnan bleiv sett og øll fløggini – eisini hjá Grønlandi,
Álandi og Føroyum, sum enn ikki eru sjálvstøðug lond, men her á jøvnum føti við
hini stóru londini – blivu borðin inn.
Við sjálva
setanina høvdu norsku fyrireikararnir tillutað okkum føroyingum eina serliga
uppgávu. Vit sluppu sum einastu gestir á
pall at kvøða lítlu vísuna “Norden for
Trondhjem”, – ikki smávegis heiður fyri okkara lítla land.
Mikukvøldið 11.
juli var vesturnorrønt kvøld á skránni á
Stiklastøðum, har vit saman við íslendingum og norðmonnum hugleiddu um felags
søgu og kvóðu m.a. brot úr Grettis kvæði og allan Ormin
langa. Hetta gekk fyri seg í einum nakað nýbygdum langhúsi, sum var sera
vælegnað at dansa í. Sanniliga ein stór uppliving, – og vit í føroyskum klæðum,
sjálvandi.
Umleið 2000
gestir vóru komnir til Nordlek í Steinkjer, sum Noregs Ungdomslag, sum er
avhaldsfelag burturav, skipaði
fyri. Umleið 400 sjálvboðin vóru virkin
á stevnuni, og allar hesar 5 dagarnar, sum stevna vardi, sást ikki eitt
menniskja, sum var ávirkað av rúsdrekka.
Kathrina, Eysturoyar dansifelag.
Søgu-
og Nordlek ferð 2012
Í sambandi við Nordlek 2012 í Steinkjer í Noreg gjørdi
Sláið Ring eina søgu- og Nordlekferð.
Steinkjer liggur norðanfyri Tróndheim og ikki langt
frá Stiklastøðum, so skjótt var tankin har, at hetta verður høvið til eina
serliga Noregsferð.
Lagt varð upp til at vitja nøkur ávís støð. Oslo,
við Bygdoy, Akreshus, Holmenkollen og Vigelandparkina. Gudbrandsdalin við
Gudbrandi í Gudbrandsdali, Hr. Sinklar og Kristin Lavransdatter. Eisini høvdu
vit havt samband við fyrireikararnar av Nordlek, um eitt serligt tiltak á
Stiklastøðum.
Nú vit eru afturkomin, má sannast, at ferðin
eydnaðist serstakliga væl. Vit komu til søguligu støðini og okkara partur á
Nordlek lá ikki eftir. Heldur má sigast, at vit enn einaferð settu serligan dám
á við føroyska dansinum.
Í ferðalagnum vóru ungdómar, 10 ung millum 16 og 26
ár og tveir ferða leiðarar, hesi fóru yvir við flúgvara, tí tey skuldu luttaka
á summarlegu hjá Noregs Ungdomslag, og 22 vaksin, sum fóru við Norrønu og høvdu
buss við úr Føroyum. Vit komu øll heimaftur við Norrønu.
Brúðarvísu skeið á Háskúlanum í Tórshavn 2. Juni 2012
Tiltakið er alment. Øll við áhuga fyri brúðarvísum kunnu møta. Tað er ikki neyðugt at vera yrkjari ella at hava nýyrkta vísu við. Tó er tað ynskilit, at luttakarar hava møguligar nýggjar vísur til brúðardans við. Hetta kemur at geva degnum nógv meiri ítøkiligt innihald.
Fyrilestrahaldarar/ íblásarar:
Jákup Reinert Hansen ( prestur)
evni: hvørji kristulig/átrúnarlig virðir eiga at verða lýst í eini brúðarvísu
Carl Jóhan Jensen ( rithøvundur)
Evni: Hvørji skaldskaparlig krøv eiga at endurspeglast í eini brúðarvísu, sum er yrkt í 2012.
Bergljót av Skarði ( Kvæðakønur studentaskúlalærari)
Evnið: Hvat skal eyðkenna eina brúðarvísu, sum ung kunnu taka til sín í dag.
Hanus Kamban ( Kvæðakønur rithøvundur)
Evnið : Hvørji siðbundin kvæðaeyðkennir eru verd at varðveita og umhugsa
Jónleif Johannesen
Evnið: Hvat skal til fyri at brúðarvísan skal kunna fáast undir fót og ganga væl í dansi
Skrá
9.30 – morgunmatur
Vit eta morgunmat í kantinuni á Háskúlanum.
10.00 – Rasmus Joensen formaður í Sláið Ring bjóðar vælkomin
Rasmus fer at siga eitt sindur um, hví Sláið Ring metir tað átrokandi at fáa yrkt alternativar brúðarvísur. Viðmerkingar frá luttakararum.
Jónleif Johannesen greiðir stutt frá sínum tankum um kvæðayrking.
Jónleif Johannesen hevur yrkt kvæði Deyðastund Sigmundar og hevur eisini luttikið í brúðarvísukappingini, sum var í 2010. Hann greiðir frá, hvat hann metir er neyðugt at hugsa um, tá ið ein skal yrkja vísur og kvæðir, sum skulu fáast undirfót.
10.30 – fyrilestrar Jákup / Bergljót. bólkakjak um evnið
11.15 – Fyrilestar Karl Jóhan /Hanus. Bólkakjak um evnið
Áðrenn døgurða handa luttakararnir, sum hava hug til tess, fyrilestrahaldararunum møguligar brúðarvísu yrkingar
12.00 – Døgurði í kantinuni á Háskúlanum
12.45 – Bólka fyriskipan
Luttakaraarnir kunnu velja seg inn á tey evnir, sum hava teirra áhuga, og sum teir halda eru viðkomandi at arbeiða við.
13.00 – Bólkarbeiðið
a) hvørji kristulig/átrúnarlig virðir eiga at verða lýst í eini brúðarvísu
b) Hvat skal eyðkenna eina brúðarvísu, sum ung kunnu taka til sín í dag.
c) Hvørji skaldskparlig krøv eigur ein brúðarvísa at lúka
d) Hvat skal til fyri at brúðarvísan skal kunna fáast undir fót og ganga væl í dansi
14.00 Bólkarnir leggja fram.
14.30 Fyrilestrahaldararnir geva luttakararunum eina heildarmynd av tilfarinum, tey hava hugt í gjøgnum. Er onkur luttakari, sum vil fáa sína vísu umrødda framman fyri øllum luttakararunum og harvið fáa fleiri góðar viðmerkingar, skal høvið vera til tess. Bólkakjak um viðmerkingarnar.
15.00 – kaffi
Vit fáa kaffi og køkur í kantinuni á Háskúlanum
15. 20
Vit taka saman um
15.30
Luttakararnir, ið avleveraðu yrkingar til fyrilestrahaldararnar, kunnu hvør í sær fáa viðmerkingar til yrkingina.
Endamál :
Endamálið við skeiðsdegnum er at fáa viðgjørt brúðarvísuyrkingar til brúdleyp í 2012. Endamálið er eisini at fáa yrkjarar at yrkja alternativar brúðarvísur.
Stígum Fast á 40 ára veitsludegnum.
Dansifelagið Stígum Fast varð stovnað í 1971. Hetta árið var eisini bygd dansistova í bygdini Dali. Flest allir dalbingar vóru við í hesum átakinum. Jógvan Adolf Johannessen var høvuðsmaðurin fyri at stovna Stíðum Fast. Felagið fekk skjótt nógvar limur í allari oynni og aðrastaðni við. Hetta gjørdi, at dansurin tók dik á seg eina tíð. At dansurin í Dali hevur havt tað gott hesa tíðina, eru útvarpsupptøkurnar frá 1980 gott dømi um. Eitt nú eru upptøkurnar av Eingríms synum og Ívint Herintson millum perlunar í Kvæðasavni kringvarpins.
Leonia Johannesen( fødd 1923 )sigur frá skúlagongdini, at tá dansaðu tey í fríkorturinum og eisini okkurt kvøld, tá ið veðrið var gott. Hon minnist, at tey kundu dansa í skúlatúninum, og tað var meir enn so, at vaksnir menn komu uppí ringin. Hettar sigur nakað um, hvussu væl øll ættarlið kendu seg heima í dansinum sigur Leonia. Tað gevur styrki til dansin at læra skúlabørnini kvæði. At dansurin hevur sítt sjálvsagda pláss innan skúlagátt er sera týðandi fyri framtíð hansara. Eydnast hetta, er vón fyri, at føroyski dansurin áhaldandi verður ein livandi mentunar arvur.
Tá eg hoyrdi, at dansifelagið skuldi halda 40 ára veitslu tann 28. apríl 2012, var eg so spentur at sleppa at vera við, tí Dalsbygd er nakað heilt serligt fyri meg. Hon er mest sum ein heimbygd hjá mær. Í 1983 teknaði eg meg sum lim í felagnum.
Á veg suður koyrdi eg gjøgnum Velbastað og fram við húsinum Sólarmagn, og kom at hugsa um tann eina túrin, sum felagið varð bjóðað til eina veitslu á Velbastað. nú eru tað nøkur ár síðani, tað var ein hugnalig ferð.
Tá eg kom suður til Dals hendan dagin 28 apríl , vóru fløggini vundin a stong. Dansifelagið hevði bjóðað Sumbingum í veitslu, og vit fingu ein góða veitslu, og har til góða dansinátt. Nú er felagshúsið Eiriksgarður blivið størri og rúmari, og vóru umstøðurnar sera góðar.
Eg vil við hesum fáu orðum takka fyri alla hesa tíð, sum eg havi verið hjá felagnum í hesi lítlu bygdini.
Dalur stendur ikki í vøkstri tíðanverri, men enn telist hon millum frægu dansbygdir okkara. Ikki minst dansifelagum Stígum Fast fyri at takka.
Hjartaliga tillukku við 40 – ára degnum
Andrass Jacobsen
Haraldssund
